Audio tour Beestachtig

Introductie

De tentoonstelling Beestachtig toont je hoe vier hedendaagse kunstenaars invulling geven aan de complexe relatie tussen dier en mens. We zijn namelijk meer met dieren verbonden dan we ons soms realiseren. Al eeuwenlang leven dier en mens naast elkaar en met elkaar. Maar onze relatie met dieren is gecompliceerd. Zo koesteren we bijvoorbeeld gezelschapsdieren, terwijl we slangen en spinnen eng vinden. We bezoeken dieren in dierentuinen, bestempelen andere dieren als plaagdier, houden dieren op boerderijen en consumeren dieren als vlees op ons bord. Onze liefde voor dieren is daarmee niet eenduidig. De tentoonstelling Beestachtig werpt een kritisch licht op onze verhouding tot de dierenwereld.

De tentoonstelling sluit aan bij het gedachtegoed van Franciscus van Assisi. Deze heilige staat bekend om zijn grote bewondering voor alle vormen van leven, en van dieren in het bijzonder. In 2025 is het precies 800 jaar geleden dat hij het Zonnelied schreef. Een lofzang op de gehele kosmos met respect voor de natuur. Dit 800-jarige bestaan wordt gevierd met de tentoonstelling Beestachtig. Het schilderij Franciscus en de dieren (1875-1900) van Hendrik Pieter Koekkoek uit de collectie van Museum W heeft een centrale plaats in de tentoonstelling. Volgens de overlevering ging Franciscus namelijk regelmatig in gesprek met dieren. Werelddierendag op 4 oktober is daarom ook zijn heiligendag. En sinds 1989 is Franciscus patroonheilige van de ecologen.

Charlotte Dumas staat bekend om haar fotowerken en korte films waarin dieren centraal staan. Zij verbeeldt voornamelijk dieren die een bijzondere relatie hebben met de mens. Dumas is geïnteresseerd in de ambivalente relatie tussen mens en dier. Wat betekenen dieren in de huidige maatschappij voor de mens en wat betekenen wij voor hen? Waar staan ze symbool voor en hoe verhouden wij ons tot de autonomie van dieren?

In het werk van Bart Houwers staan industrialisering en geautomatiseerde productie van veeteelt en landbouw centraal. Hoe verhouden we ons tot deze systemen van productie en hoe geeft dat vorm aan onze leefomgeving? Speciaal voor deze tentoonstelling transformeert Houwers een tentoonstellingszaal tot een kraamafdeling voor zeugen. De zaal is ingericht met een vijftal kraamhokken, maar dan zonder varkens. In deze totaalinstallatie zijn enkele historische schilderijen opgenomen, die eveneens gaan over de complexe relatie tussen dier en mens.

Marjan Laaper is gespecialiseerd in grootschalige video-installaties waarin de levenscycli van mens en natuur centraal staan. In haar werk verkent Laaper de spanning tussen ogenschijnlijke tegenstellingen, zoals schoonheid en gevaar, het materiële en het vergankelijke. In de tentoonstelling Beestachtig toont Laaper drie video-installaties uit de serie Longing for Paradise. Hierin verschijnen twee reusachtige Bengaalse Oehoes, een slapende rode panda en een huisjesslak. De beelden roepen een diep verlangen op naar verbondenheid met de natuur. Tegelijkertijd is die natuur zorgvuldig gemanipuleerd: de dieren zijn losgemaakt van hun oorspronkelijke omgeving, verstild, en getransformeerd tot sculpturale ornamenten in een nieuw decor.

Marjolijn Mandersloot maakt ruimtelijk werk en staat bekend om haar dierensculpturen. Haar humoristische beelden hebben vaak menselijke trekken doordat ze soms op twee poten staan, kleding lijken te dragen of in een atypische houding staan. Daarnaast zorgt de materiaalkeuze voor een vervreemding bij wat we zien. Uiteenlopende materialen zoals kunstbont, leer, rubber en textiel worden in de beelden verwerkt. Daarnaast worden zachte en soepel ogende diersculpturen van geplooid textiel afgegoten in brons. Loodzware beelden, die er zacht en flexibel uitzien.